عملیات قادر
عملیات قادر با رمز یا صاحب الزمان (عج) در محور سیدکان – چومان مصطفی به صورت گسترده در تاریخ ۲۴/۴/۱۳۶۴ به فرماندهی ارتش انجام شد.
عملیات «قادر» در 24 تیر ماه 1364 نخستین عملیات مستقل ارتش پس از عملیات بدر بود و سرهنگ «علی صیاد شیرازی» فرماندهی آن را بر عهده داشت. در این عملیات یگانهایی از سپاه و ارتش حضور داشتند.
این عملیات دو ماهه طی سه مرحله و با نامهای قادر 1، 2 و 3 اجرا شد و هدف از انجام آن در غرب، تسلط بر شهر «سیدکان» استان «اربیل» عراق و آزادسازی بلندیهای منطقه بود.
رزمندگان ایرانی در ساعت 2 بامداد با رمز «یا صاحب الزمان (عج)» خطوط پدافندی دشمن را شکافته و از غرب شهر «اشنویه» ایران به سوی بلندیهای «کلاشین» عراق پیشروی کردند. در هر یک از مراحل این عملیات هدفهایی تأمین شد، اما عواملی همچون پاتکهای سنگین دشمن سبب گردید تا سرانجام این عملیات در تاریخ 18 شهریور ماه 1364 با عدم موفقیت کامل روبرو گردد و تنها به انهدام نیروها و ماشین جنگی دشمن اکتفا شود. سرهنگ «حسن آبشناسان» فرمانده تیپ 23 نوهد نیروهای تکاور ارتش در روند این عملیات به شهادت رسید.
نتیجه این عملیات پیوسته، آزادسازی بلندیهای «سر سپندار»، «کلازرده» و «بربرزیندوست»، آسیب 3 گردان پیاده کماندویی از سپاه پنجم عراق و کشته و زخمی شدن و اسارت 1020 تن از نیروهای دشمن بود.
مرور كوتاهي بر عمليات:
عمليات بدر آخرين عمليات مشترک سپاه وارتش بود و از آن پس اين دو سازمان هر کدام به طور مستقيم طرح ريزي و اجراي عمليات مي کردند . البته تدبير جديد مانع از آن نبود که هر کدام ازاين دو سازمان در اجرا از يکديگر کمک نگيرند .همچنان سپاه ازتوپخانه ، هوانيروز، و نيروي هوايي ارتش کمک مي گرفت ، ارتش نيز از يگانهاي مانوري سپاه بهره مي جست . اولين عمليات مستقل ارتش بعد از عمليات بدر، عمليات قادر بود که با فرماندهي سپهبد شهيد علي صياد شيرازي و يگان هاي ارتش و سپاه در منطقه اشنويه ، منطقه عملياتي اربيل و سيدکان عراق ،طرح ريزي شده بود و اين باردرتاريخ 24/4/66 با رمزمبارک «يا صاحب الزمان (عج)» در ساعت 2 بامداد و با اهداف تصرف ارتفاعات مهم و حساس منطقه ، قطع خطوط ارتباطي و تدارکاتي ضد انقلاب داخلي ، انهدام نيروهاي دشمن ، آزاد سازي بخشي ازخاک عراق ، نزديک شدن به راههاي اصلي و خطوط مواصلاتي دشمن درمنطقه آغاز شد و اين عمليات دردوماه و در 3 مرحله باعناوين قادر 1 ، 2 و 3 انجام گرفت. اگرچه قواي خودي موفق شدند در هر يک از مراحل اين عمليات هدف هايي راتامين کنند ،ليکن عواملي از جمله پاتک هاي دشمن موجب شد تا عمليات با عدم موفقيت مواجه شود و به انهدام دشمن اکتفا گردد . در اين عمليات چندين لشکر از جمله لشکر قدس گيلان با دو گردان زرهي و يک گردان ادوات شرکت فعال داشته و اين عمليات در تاريخ 18 شهريور 64 با اهداف بسيار خوبي به پايان رسيد.
گردانهاي عمل كننده:
گردان کمیل
گردان میثم
گردان ادوات (جند الله)
نتايج عمليات:
مناطق آزاد شده چندين ارتفاع منطقه از جمله حصار دوست يگانهاي منهدم شده دشمن3 گردان پياده و کماندويي از سپاه پنجم تعداد کشته و زخمي دشمن1500 نفر تعداد اسرا20 نفر تجهيزات منهدم شده دشمن سه فروند هواپيماچهار دستگاه تانک سه قبضه توپ شست و هفت دستگاه خودرو به همراه تعدادي از پايگاهها و زاغه هاي مهمات غنايم تعداي تانک ونفر بر و خودرو سنگين و سبک.
خروج جبهههاي جنگ از ركود
عمليات آفندي قادر در شمالغربيترين خطوط مرزي كشور ايران با حضور چشمگير نيروهاي مردمي انجام شد و ضربه سنگيني را به دشمن بعثي وارد كرد.
عمليات قادر در حالي طرح ريزي و اجرا شد كه ركود قابل توجهي جبهههاي جنگ را فراگرفته بود. عمليات بدر كه در ابتدا موفق بود ولي به دليل به كارگيري وسيع سلاح شيميايي توسط عراق،اهداف تصرفي تثبيت نگرديد،آخرين عمليات گسترده نيروهاي اسلام در مقابل عراق قبل از عمليات قادر بود.
عمليات آفندي قادر در شمالغربيترين خطوط مرزي كشور ايران با حضور چشمگير نيروهاي مردمي انجام شد و ضربه سنگيني را به دشمن بعثي وارد كرد.
عمليات قادر در حالي طرح ريزي و اجرا شد كه ركود قابل توجهي جبهههاي جنگ را فراگرفته بود. عمليات بدر كه در ابتدا موفق بود ولي به دليل به كارگيري وسيع سلاح شيميايي توسط عراق،اهداف تصرفي تثبيت نگرديد،آخرين عمليات گسترده نيروهاي اسلام در مقابل عراق قبل از عمليات قادر بود.
بر اساس تصميمات فرماندهي كل،نيروهاي ايراني براي حفظ روحيه آفندي و جلوگيري از رخوت و سستي يگانها و پرهيز از تلفات سنگين ناشي از عملياتهايي كه به دلايلي به موقعيت منجر نميگرديد هر يگان تا رده تيپ مؤظف شد با اجراي گشتيهاي رزمي به استعداد گردان و گروهها آرامش را از دشمن سلب نموده و راهي براي انجام يك عمليات گسترده باز نمايد.
در اين ميان تنها منطقهاي كه ميتوانست با توجه به وضعيت آب و هوا عمليات گستردهاي در آن انجام گيرد شمال غربيترين خطوط مرزي كشورمان بود كه در صورت موفقيت اهداف قابل توجهي را تامين مينمود.
مهمترين اين اهداف عبارت بودند از:
-تصرف ارتفاعات مهم و حساس منطقه.
-قطع خطوط ارتباطي و تداركاتي ضدانقلاب داخلي
-انهدام نيروهاي دشمن
-آزادسازي بخشي از خاك عراق
-افزايش كارآيي يگانهاي خودي
-نزديك شدن به راههاي اصلي و خطوط مواصلاتي دشمن.
-ضعيف شدن دشمن و به دست آوردن ابتكار عمل
در اين عمليات به سبب موقعيت جغرافيايي منطقه عملياتي قادر، رزمندگان نميتوانستند پيشروي كنند و ساخت جاده در آن منطقه كوهستاني به آساني امكانپذير نبود. پيش از اينكه نيروهاي رزمي به قلههاي مرتفع اين ارتفاعات دست پيدا كنند نيروهاي جهاد سازندگي موفق شدند تمام كارهاي ساخت جاده را انجام دهند. جهاد سازندگي شش گردان را از نيروهاي مهندسي- رزمي خود شامل ستاد پشتيباني جنگ جهاد سازندگي استان فارس، دامغان، سمنان، خراسان، آذربايجان غربي و همدان به كار گرفت.
اين گردانها همگي مسوؤليت مهندسي و پشتيباني از نيروي عملياتي را برعهده داشتند.
مرحله اول عمليات قادر از تاريخ 23 تيرماه سال 1364 با هدايت و كنترل قرارگاه مشترك ارتش و سپاه (قرارگاه حمزه سيدالشهداء) و فرماندهي سپهبد شهيد علي صياد شيرازي در منطقه عمومي سيركان با رمز يا صاحب الزمان (عج) آغاز گرديد و در تاريخ 8 مرداد ماه بعد از 17 روز تلاش به پايان رسيد.
دستيابي به پايگاههاي منطقهاي و تصرف ارتفاعات باشكين، سرسپندار، بربزين روستا و حصاردوست، تصرف بخشي از خاك عراق و نزديك شدن به آماد راههاي اصلي و خطوط مواصلاتي دشمن كه به دليل پاتكهاي سنگين مواضع تصرفي تثبيت نگرديد از نتايج اين عمليات بود.
تعداد 1250 نفر در اين عمليات از دشمن كشته و و زخمي شده و 20 نفر نيز به اسارت درآمدند.
3 فروند هواپيما، 4 دستگاه تانك،سه عراده توپ و 67 دستگاه خودرو به همراه تعدادي از پايگاهها و زاغههاي مهمات از جمله ضايعات انهدامي دشمن بعثي ميباشد.
خلاصه گزارش عملیات :
نام عملیات: قادر (سه مرحله پیوسته)
زمان اجرا: 24/4/1364
مدت اجرا: 2 ماه
تلفات دشمن (کشته، زخمی و اسیر): 1020
رمز عملیات: یا صاحب الزمان
مکان اجرا: غرب شهر اشنویه ایران ـ شمالیترین نقطه از خط جنگ
ارگانهای عملکننده: نیروی زمینی ارتش جمهوری اسلامی
اهداف عملیات: آزادسازی بلندیهای منطقه معروف به کلاشین